06/10/2024
In Purmerend zijn veel kunstwerken te vinden. Redacteur/fotograaf ‘Kunst en andere zaken’ van weidevenner.nl komt deze keer terecht in het Purmerends Museum. In 1766 wordt het stadhuis aan de Kaasmarkt vernieuwd en verfraaid met schilderijen, waaronder een werk van Govert Flinck uit 1656. Een prachtig schilderij, maar helaas een (halve) replica. Het origineel hangt in de Burgemeesterskamer in het Koninklijk Paleis Amsterdam. Onze redacteur steekt onbevreesd het IJ over en neemt een kijkje.
Het stadhuis op de Dam 1665.
Het stadhuis op de Dam is in die tijd het bestuurlijk epicentrum van het grootste en monumentaalste van Europa; hier komen de vier regerende burgemeesters met de oud-burgemeesters bijeen. Het originele schilderij van bijna vijf meter hoog wordt door Govert Flinck gemaakt in opdracht van het stadsbestuur en moet de status uitdragen, met voorstellingen die het morele leiderschap van de burgemeesters dienen te onderstrepen en hun positie te legitimeren. Eerder is het thema in het stadhuis van Bazel uitgebeeld door de beroemde schilder Hans Holbein de Jongere. Govert Flinck is waarschijnlijk op de hoogte van deze compositie, gezien de open galerij met zuilen en bogen, een doorzicht naar bomen en de stijve plooirokken van de beide pages. Later is het tafereel vaker door anderen geschilderd.
Originele schilderij van Flinck.
Eenvoudige levensstijl
Op het schilderij is te zien dat samnieten Manius Curius Dentatus proberen om te kopen met geschenken, maar Dentatus zegt ‘ik heb genoeg aan rapen, want degene die zich met weinig tevreden stelt, heeft geen goud nodig en is rijker dan zij die goud in overvloed bezitten’. Dit schilderij van Flinck moet duidelijk maken aan de vergaderende burgemeesters en bezoekers dat onomkoopbaarheid niet alleen samengaat met moed, maar ook met een eenvoudige levensstijl. Burgemeesters mogen zich niet laten omkopen, moeten trouw zijn aan het volk, standvastig blijven en stevig in hun schoenen staan.
Govert Flinck.
Gedicht
Het schilderij in het Purmerend Museum is een zeer kundige kopie van een deel van het echte werk. Wel voegt de onbekende kopieerder een paar personen toe en een gedicht van Vondel dat bij het origineel in het Koninklijk Paleis Amsterdam verwerkt is in de marmeren omlijsting:
‘Op Burgemeesters maght mag Roomen veylig slapen
Als Marcus Curius het aangeboden gout
Versmaande zich genoegt met een geregt van raepen
Zoo wert door matigheyt en trouw de stad gebout’
Sopje
Het schilderij in het Purmerends Museum hangt nogal hoog, waardoor de tekst van het gedicht moeilijk is te lezen. Bij renovatie van de trouwzaal wordt het schilderij schoongemaakt en komt er een bordje met uitleg. Naast dit schilderij is er veel meer moois te zien in het museum en het is beslist een bezoek waard.
Met dank aan Eric Jan Sluiter en het Koninklijk Paleis Amsterdam.
Wilt u op de hoogte blijven van al het nieuws in Weidevenne, Kop West, Centrum en Beemster, schrijf u dan in voor de nieuwsbrief.
Purmerend had het, Amsterdam heeft het.